مقدمه
په ۳ سپتامبر ۲۰۲۵ کې د بیجینګ په لوی پوځي مارچ کې چین یوه نوې اوږدفاصله بین-الاقوامي بالیستیک توغندی (DF-61) په رسمي توګه ښکاره کړ — یو داسې سیستم چې سمدستي یې د نړیوالو شنونکو پام ځان ته واړاوه.
بنسټيز لید او ظاهري بڼه
د عوامي نندارې له عکسونو او ویدیوګانو معلومېږي چې DF-61 په ظاهره ډېر د تیر DF-41 توغندیو سره ورته والی لري: اوږده بدن، څو پړاویي (stages) او په لوی ټرانسپورټر-ایرکټر-لانچرونو (TELs) کې وړل شوې کانېستران. د دغسې ظاهري ورته والي له امله شنونکي ګومان کوي چې DF-61 یا د DF-41 ارتقا شوې بڼه ده او یا هم د هغې لپاره تکمیلي رول لري.
تخنیکي ادعاوې او اټکلونه
د رسنیو ځینو راپورونو او شننیزو خپرونو کې DF-61 ته د ۱۲,۰۰۰–۱۵,۰۰۰ کیلومتره او حتی تر ۱۵,۰۰۰ کیلومتره پورې د حد او ډېر شمېر (د بیلابیلو راپورونو له مخې تر لسو یا څلورده) د جدا هدفزن سرګرمونو (MIRVs) وړلو وړتیا نسبت شوې ده. خو یادې شمېرې او وړتیاوې تر اوسه رسمي سند یا تخنیکي اعلامیې سره نه دي تایید شوې او د مختلفو سرچینو اټکلونه یو څه توپیر لري.
څېړنیز او ستراتیژیک ځواک
که DF-61 په عمل کې هغه وړتیاوې ولري چې شنونکي اټکلوي، نو دا به د چین د اټومي مخابرې (deterrent) اړه کې اضافي انعطاف او د زرغونونې نوې رخ ورکړي — په ځانګړي ډول د حرکت وړ (mobile) لانچرونو له لارې چې د ویش او پېژندنې لپاره یې پیدا کول ستونزمن دي. په هر صورت، د دې سیسټم بشپړ اغېز د وسلو د اصلي تخنیکي مشخصاتو، د تسلیحاتو شمېر، او د چین د توغندیو ځای پر ځای کولو ستراتیژۍ پورې تړاو لري.
څه روښانه نه دي / څه باید په پام کې ونیسو
اوسمهال رسمي تخنیکي مشخصات (دقیق اوږدوالی، قطر، وزن، ماتېدونکي او د هدفي سرونو بشپړ ظرفیت او نور) له اعلان سره نه دي راغلي. ګڼې ادعاوې — لکه دا چې توغندی ۱۳۰ ټنه وزن لري یا قطر یې ۱۲ متره دی — یا ناسمې تعبیر شوې او یا هم د معتبرې سرچینې له خوا نه دي تایید شوې؛ دا ډول ارقام باید له احتیاط سره ونیول شي تر څو رسمي معلومات ښکاره نه شي.
پایله
DF-61 د چین د نوې نندارې مهم عنصر دی او ښايي چې د هېواد د اوږد-فاصله اټمي تګلارې په راتلونکو کلونو کې رول ولوبوي. خو تر هغه وخته پورې چې رسمي تخنیکي اسناد یا د ازموینې مستند نتایج خپاره نه شي، ډېرې څرګندې پایلې او دقيقې شمېرې یوازې اټکلونه بلل کېږي.

