فضایي کثافات هغه شیان دي چې د انسان د فضایي فعالیتونو په پایله کې په فضا کې پاتې کېږي او د ځمکې شاوخوا په مدارونو کې ګرځي. دا پاتې شوني عموماً زاړه سپوږمکۍ، د راکټ ټوټې، یا د ټکر شوو شیانو پاتې ټوټې وي.
---
📊 شمېرې او احصایې
د نړیوالو څېړنو له مخې:
تر اوسه نږدې ۳۶،۰۰۰ لوی فضایي کثافات د څارنې لاندې دي.
له دې پرته، اټکل کېږي چې تر ۱۰۰ میلیونه پورې وړې ټوټې (له ۱ سانتيمتره کم) د ځمکې په مدار کې شته.
د دې کثافاتو مجموعي وزن له ۹ زره ټنو څخه زیات اټکل شوی.
که څه هم دا کوچني ذرات د سترګو د لیدو وړ نه دي، خو د دوی سرعت ډېر لوړ وي — شاوخوا ۲۸،۰۰۰ کیلومتره په ساعت — چې د هر ډول فضایي وسایطو لپاره خطرناکه تمامېږي.
---
🚀 د فضایي کثافاتو اغېزې
فضایي کثافات څو مهمې ستونزې رامنځته کوي:
1. د سپوږمکیو او فضایي وسایلو له منځه وړل:
یو کوچنی فلزي ذره هم کولای شي په ټکر کې د سپوږمکۍ مهم تجهیزات زیانمن کړي.
2. د انسان ملاحانو لپاره خطر:
د نړیوالې فضایي اډې (ISS) خدمه باید وخت په وخت خپل مدار بدل کړي، څو له کثافاتو ځان وساتي.
3. د راتلونکو ماموریتونو خنډ:
که وضعیت همداسې دوام وکړي، د ځمکې مدارونه به دومره ډک شي چې د نوو ماموریتونو لپاره خوندي ځای نه پاتې شي — دا پدیده د Kessler Syndrome په نوم یادیږي.
---
🛰️ د ستونزې د حل هڅې
ځینې هېوادونه او شرکتونه د فضایي کثافاتو د راټولولو او پاکولو پر نوو ټکنالوژیو کار کوي، لکه:
د لیزر سیستمونو له لارې د وړو ټوټو سوځول.
د مقناطیسي جالونو یا روبوټي بازوګانو په وسیله د لویو کثافاتو راایستل.
د خود تخریبېدونکو سپوږمکیو ډیزاین چې له ماموریت وروسته په فضا کې نه پاتې کېږي.
---
🌍 پایله
فضایي کثافات د بشري تمدن د پرمختګ یوه توره سیوری ده. که موږ یې جدي ونه نیسو، راتلونکې نسلونه به د فضا له کارولو بېبرخې شي. د فضا ساتنه، د ځمکې ساتنې غوندې، زموږ ګډ مسؤلیت دی.
فضایي کثافات, فضا, سپوږمکۍ, نړیواله فضایي اډه, فضایي ماموریتونه, Kessler Syndrome, فضا پاکول, ټکنالوژي, ساینس, د فضا خطرونه
فضایي کثافات, فضا, سپوږمکۍ, نړیواله فضایي اډه, فضایي ماموریتونه, Kessler Syndrome, فضا پاکول, ټکنالوژي, ساینس, د فضا خطرونه